SPOŁECZNE WYMIARY ROKU MIŁOSIERDZIA
1. Bóg, który jest Miłością (por. 1 J 4,16), objawił swoje miłosierdzie poprzez stworzenie świata i człowieka oraz zesłanie Jezusa Chrystusa. Syn Boży nie tylko nauczył ludzi przykazania miłości, ale poprzez ofiarę Krzyża pokazał jak przezwyciężać grzech i egoizm społeczny. Podstawowymi konsekwencjami społecznymi Miłosierdzia Boga są więc braterstwo ludzi, godność każdego człowieka, także syna marnotrawnego. W sensie moralnym wynika z tego konieczność kształtowania prawego sumienia, które prowadzi człowieka nie tylko do sakramentu pokuty, ale i poszerza wyobraźnię miłosierdzia, konieczną przy zachowywaniu sprawiedliwości. Miłosierdzie więc nie tylko należy do pojęcia Boga, ale poprzez świadectwo wspólnoty wierzących kształtuje życie społeczno-polityczno-gospodarcze w każdym czasie.
2. W liczącej 940 lat Diecezji Płockiej ślady Bożego miłosierdzia przypomniał nam 43 Synod Diecezjalny. W promulgowanych tuż przed rozpoczęciem Jubileuszu Miłosierdzia dokumentach synodalnych znajdujemy potwierdzenie zakorzenienia w mazowieckiej przestrzeni publicznej struktur kościelnych, wraz ich tradycją liturgiczną, duchową i obyczajową. Z drugiej strony w dokumentach synodalnych znajdujemy wiele propozycji, które pomagają objawiać się miłosierdziu we właściwym jego sensie – „jako dowartościowywanie, jako podnoszenie w górę, jako wydobywanie dobra spod wszelkich nawarstwień zła, które jest w świecie i w człowieku” (Jan Paweł II, Dives in misericordia, nr 6).
3. Rada Społeczna przy Biskupie Płockim zwraca szczególnie uwagę na dokumenty Synodu poświęcone duszpasterstwu, obronie małżeństwa i rodziny, posłudze charytatywnej, nowej ewangelizacji, trosce o współczesną kulturę i dialog ekumeniczny. Dokumenty te powinny być w jubileuszowym Roku Miłosierdzia nie tylko poznane przez duchownych i świeckich, ale mogą stać się przedmiotem szerokiej refleksji społecznej. Kościół na Mazowszu prezentuje w nich swą tożsamość, stając się partnerem dialogu społecznego. Dobrą płaszczyzną takiego dialogu może stać się Diecezjalna Akademia Wiary, której powstanie postulują dokumenty Synodu. Poprzez wykłady, sympozja, interpretację dokumentów synodalnych można pogłębiać wiedzę z katolickiej nauki społecznej, kształcić społeczników chrześcijańskich, formować liderów społecznych.
4. Twórcy płockiego Synodu starają się odpowiedzieć na współczesne problemy społeczne poprzez pryzmat Bożego Miłosierdzia, którego wyrazistym znakiem stał się Obraz Bożego Miłosierdzia objawiony św. Faustynie w Płocku. Błogosławione skutki kultu Bożego Miłosierdzia w Diecezji Płockiej powinny się uwidocznić poprzez dokończenie budowy Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Płocku, intensywną działalność charytatywną parafialnych i szkolnych Zespołów Caritas, tworzenie Parafialnych Poradni Rodzinnych i rozszerzenie działalności płockiej „Metanoi” na najważniejsze ośrodki w diecezji. Obrona rodziny i bezpośrednia pomoc potrzebującym pozostają najważniejszymi zadaniami wszystkich chrześcijańskich oaz miłosierdzia, którymi powinny stawać się nasze rodziny, parafie, ruchy, stowarzyszenia, zakony i sanktuaria.
5. Nasza działalność w chrześcijańskich oazach miłosierdzia – jak postuluje papież Franciszek – ma być źródłem naszej radości, naszego ukojenia i pokoju. Poprzez nową ewangelizację trzeba kontynuować soborowy styl rozmowy ze współczesnym światem. Nie powinno w nich zabraknąć zachęty i zaufania do człowieka w każdym jego położeniu, stanie i potrzebie. Wobec coraz bardziej widocznych w życiu społecznym obojętności, przyzwyczajenia, korupcji i cynizmu, (por. Misericordiae vultus), miłosierny język Kościoła i jego miłosierne gesty mogą trafić do głębi serca i pomóc w nawróceniu, odnalezieniu drogi do Boga i drugiego człowieka.
6. Szczególnie aktualne jest wyzbywanie się pieniactwa, zapalczywości, kłótni w życiu publicznym. Chrześcijański uczestnik życia publicznego nie powinien wątpić, że jedynie miłość może przemienić międzyludzkie stosunki. Dlatego wierzący politycy powinni starać się „w szczerej rozmowie oświecać siebie nawzajem, zachowując wzajemną miłość i troszcząc się przede wszystkim o dobro wspólne” (Gaudium et spes, nr 43). W tym kontekście papież Franciszek zwraca uwagę na konieczność nawrócenia, pojednania i wyzwolenia szczególnie z grzechu korupcji, „który chce zastąpić Boga iluzją pieniądza jako formy władzy” (Misericordiae vultus).
7. Kluczową rolę odgrywa tu sumienie chrześcijańskie, formowane poprzez codzienny rachunek sumienia i spowiedź sakramentalną. Powinno ono być prawdziwe, czyli ukształtowane zgodnie z obiektywnymi wartościami moralnymi, oraz prawe, a więc zdolne do rzetelnej oceny moralnej własnego czynu. Tak uformowani ludzie sumienia są zdolni do zachowania chrześcijańskiej tożsamości w życiu publicznym oraz precyzyjnej analizy struktur zła w gminach, powiatach i miastach. Nie godząc się na kompromisy moralne, dostrzegają konieczność konsensusu w budowaniu demokratycznych struktur samorządowych i państwowych. W takim charakterze są ludźmi dialogu we własnych grupach politycznych oraz wiarygodnymi autorytetami dla uczestników życia publicznego, pełnego sprzeczności i konfliktów. W tym sensie Sobór Watykański II wzywał wiernych świeckich do kierowania się w życiu publicznym duchem ewangelicznym, by jak zaczyn, niejako od wewnątrz przyczyniali się do uświęcania świata i świadectwem życia ukazywali innym Chrystusa (por. Lumen gentium, nr 31).
Ks. prof. dr hab. Ireneusz Mroczkowski
Przewodniczący Rady Społecznej przy Biskupie Płockim
Płock, dnia 4 stycznia 2016 r.